กระบวนการศึกษาชุมชน ต้นทางของงานพัฒนาชุมชน คือการศึกษาชุมชน ให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ หลักการทรงงานของในหลวงรัชกาลที่ ๙ จำนวน ๑ ใน ๒๓ ประการ กล่าวถึง หลัก “ เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา ” ความเข้าใจชุมชนของตนเองในที่นี้ หมายถึงความเข้าใจชุมชนของตนเองทั้งระบบ มองเห็นรากเหง้า อัตลักษณ์ความเป็นตัวตนของชุมชน อธิบายได้ว่า เราคือใครมาจากไหน ดำรงอยู่อย่างไร ในสภาวะปัจจุบัน จึงจะสามารถกำหนดอนาคตของชุมชนได้อย่างแจ่มชัด ในบริบทของการศึกษาชุมชน นั้น ทั้งตัวนักพัฒนาเองและคนในชุมชนควรเรียนรู้และผนึกกำลังร่วมกัน แบบมีส่วนร่วม คือเรียนรู้ชุมชนไปด้วยกัน ที่ชุมชนรอบลำห้วยยาง ตำบลเมืองหลวง อำเภอห้วยทับทัน ปีนี้แกนนำชุมชนร่วมกัน ทำโครงการวิจัยศึกษาการเพิ่มผลผลิตไม้ผลเศรษฐกิจเพื่อสร้างรายได้ ลำห้วยยาง ผู้เขียนในฐานะพัฒนากรประจำตำบล ร่วมดำเนินงานตามโครงการนี้ ทั้งในบทบาทพัฒนากรผู้รับผิดชอบพื้นที่ และยังรับบทหัวหน้าชุมชนโครงการวิจัยการสร้างสัมมาชีพชุมชน ในพื้นที่แห่งนี้ อีกด้วย จุดเริ่มต้นของการทำงานวิจัย แน่นอนว่าเริ่มต้นบนฐานการศึกษาชุมชน ในระยะที่ผ่านมาผู้เขียนจึงร่วมปักห
ผู้ผลิตข้าวปลอดสารพิษ ข้าวหอมมะลิ ข้าวไรเบอร์รี่ นักพัฒนาอยากเขียน