สร้างพลังชุมชนเพื่อพัฒนาชุมชนน่าอยู่ ที่บ้านหนองเชียงทูนใต้

สร้างพลังชุมชนเพื่อพัฒนาชุมชนน่าอยู่ ที่บ้านหนองเชียงทูนใต้

          บ้านหนองเชียงทูนใต้ หมู่ที่ ๑๕  ตำบลหนองเชียงทูน  อำเภอปรางค์กู่   จังหวัดศรีสะเกษ  เป็นชุมชนขนาดใหญ่ เป็นบ้านแฝด มีอยู่ ๒ หมู่บ้านตามเขตการปกครอง ขนาดครัวเรือน จำนวน  ๑๑๙  ครัวเรือน ที่นี่ผู้นำชุมชน และพี่น้องในหมู่บ้านแห่งนี้   ลุกขึ้นมาสร้างการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนให้น่าอยู่ ผู้เขียนในฐานะอดีตพัฒนากรผู้รับผิดชอบตำบลนี้ (ปัจจุบันย้ายไปทำงานที่อำเภออื่นแล้ว) เคยเข้ามาร่วมกิจกรรมกับชุมชนแห่งนี้มาค่อนข้างบ่อย แต่ในสายตาคนนอก โดยเฉพาะคนทำงานภาครัฐกลับมองไม่เห็นศักยภาพของชุมชนแห่งนี้เลย

 

          ปีนี้ผู้เขียน ได้มีโอกาสเข้ามาร่วมกับชุมชนแห่งนี้อีกครั้ง ในหลายครั้งที่เข้ามาร่วมสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมกับชุมชน จะมองเห็นถึงความตั้งใจที่จะร่วมมือกันพัฒนาหมู่บ้านให้มีความเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น วงคุยเล็ก ๆ ของชุมชน ที่เรียกกันว่า สภาผู้นำชุมชนบ้านหนองเชียงทูนใต้ ภายใต้โครงการชุมชนน่าอยู่ สนับสนุนโดยกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ที่ถูกพัฒนาและก่อตัวขึ้นจากการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน จากทุกภาคส่วน  ได้ทำหน้าที่ชวนคิดชวนคุย แลกเปลี่ยนสถานการณ์ในทุกมิติของชุมชน  จากที่ในระยะแรกยังดูแข็งตัว ไม่เข้าถึงไม่เข้าใจถึงความสำคัญว่า  ทำไมต้องมาคุยกัน มากมายยาวนานขนาดนั้น  จนกระทั่งแนวคิดของสภาผู้นำชุมชนหนองเชียงทูนใต้ เริ่มสุกงอมจึงได้ร่วมกันกำหนดแผนงานในการจัดการปัญหาของชุมชน กิจกรรมการขุดลอกคูคลองที่ตื้นเขิน เป็นปัญหาคาราคาซัง ที่มีมาอย่างยาวนาน ในฤดูฝน คนในชุมชนต้องประสบปัญหาน้ำท่วมขังระบายไม่ออกเป็นประจำทุกๆ ปี แต่ปัญหานี้ไม่ได้รับการคลี่คลาย

 

          จนกระทั่ง สภาผู้นำชุมชน ภายใต้การนำของนายแสง  สีตะวัน ผู้ใหญ่บ้านหนองเชียงทูนใต้  ได้นำพาคณะในหมู่บ้าน ร่วมกันขุดลอกคูคลอง แบบมีส่วนร่วมของชุมชน เป็นระยะเวลามากกว่า  4   วัน  โดยชุมชนลงมือทำงานร่วมกัน และเกิดปรากฏการณ์สำคัญของชุมชน  ที่ทำออกมาร่วมด้วยช่วยกันทั้งออกแรงงาน  ออกเครื่องจักร เครื่องมืออุปกรณ์ อาหารการกิน  แม้กระทั่งสมทบเป็นเงินทุน ในการจัดกิจกรรมในครั้งนี้

          นายสุพัฒน์  ยงกุล พัฒนากรประจำตำบลหนองเชียงทูนใต้  ในฐานะลูกหลานชาวบ้านหนองเชียงทูนใต้ ได้โพสต์ข้อมูล ทาง Facebook บอกล่าวถึงความภาคภูมิใจร่วมกัน  ในการจัดกิจกรรมครั้งนี้ว่า  “การต่อยอดจากเวทีการพูดคุยกันของไทบ้านหนองเชียงทูนใต้ เกิดการพัฒนาอย่างจริงจัง จาการอยากเห็นชุมชนบ้านเกิดน่าอยู่ ทุกครัวเรือนนำ จอบ บุ๋งกี๋ รถไถนาเดินตาม  รถแทรคเตอร์ ตู้เชื่อม เครื่องมือตัดเหล็ก ที่สำคัญแรงกายแรงใจ บ่งบอกว่าทุกคนไม่อยากเห็นชุมชนของตนเองไม่น่าอยู่ ทุกคนร่วมกันขุดลอกคูคลองในหมู่บ้าน ซึ่งไม่ทำมานาน ตั้งแต่มีองค์การบริหารส่วนตำบล เพราะปัจจุบันคนในชุมชนมักมองว่า นี่เป็นภารกิจที่ อบต.ต้องดำเนินการ  แต่ที่นี่หนองเชียงทูนใต้ เราไม่รอ แต่เราร่วมกันลงมือทำเพื่อบ้านของเราให้น่าอยู่ ”

                ผลสะท้อนดังกล่าว จากการจัดกิจกรรมร่วมกันของคนในชุมชน ถือว่าเป็นการปรับระบบวีคิดใหม่ๆ ให้ชุมชน เปลี่ยนมุมมองใหม่ ในการมองปัญหาของชุมชนว่า เรื่องต่างๆ  ที่ชุมชนสามารถจัดการตัวเองได้ นั้นไม่จำเป็นต้องรอ แต่สามารถระดมพลังชุมชน  เพื่อใช้ในการพัฒนาชุมชนได้ด้วยชุมชนเอง การพัฒนาโดยชุมชนร่วมลงมือทำเองแบบ นี้ ถือว่าเป็นการฟื้นฟูวิถีเดิม ๆ  ที่ชุมชนเคยจัดการตัวเองได้ เหมือนสมัยเมื่อ ๓๐ ปีก่อนที่มีภาพการร่วมมือร่วมใจกันทำงาน ร่วมกันจัดการปัญหาของชุมชน  โดยอาศัยพลังความร่วมมือของคนในชุมชนเป็นสำคัญ ผลงานการถอดรื้อพลังชุมชน และการปรับระบบวิธีคิดของชุมชนครั้งนี้  เป็นดอกผลหนึ่งจากการที่ชุมชนมีเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ในเวทีสภาผู้นำชุมชนบ้านหนองเชียงทูนใต้ กลไกการทำงานหนึ่งในชุมชนที่เป็นตัวกลางในการสร้างสรรค์ปัญญา  เพื่อพัฒนาชุมชนให้น่าอยู่ต่อไป