เยาวชนบ้านพงพรต ทวนเข็มนาฬิกาย้อนเวลาหาความหลัง

ฉบับนี้ มีเรื่องราวของการทำงานเยาวชนมาเล่าสู่กันฟัง เป็นเนื้องานหนึ่ง  ซึ่งเด็กและเยาวชน ได้ลุกขึ้นมาทำงานร่วมกัน เพื่อศึกษาเรื่องราวของชุมชน  ของพวกเขาเอง เป็นพื้นที่ของการดำเนินโครงการเยาวชนพลเมืองดีศรีสะเกษ ที่ดำเนินโครงการโดย ศูนย์ประสานงานการวิจัยเพื่อท้องถิ่นจังหวัดศรีสะเกษ โดยการสนับสนุนของ มูลนิธิสยามกัมมาจล ร่วมกับ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) พวกเขาคือ  เยาวชนบ้านพงพรต ตำบลหนองห้าง อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ ซึ่งได้รวมตัวกันทำงานเพื่อชุมชนบ้านเกิด การรวมตัวกันในครั้งนี้ นับว่าเป็นการรวมกันของเยาวชนในครั้งแรก ที่มีการคิดอ่านร่วมกันเพื่อทำกิจกรรมในเชิงสร้างสรรค์ ในชุมชน   โครงการ “ทวนเข็มนาฬิกาย้อนหาเวลาหาความหลัง” เป็นสิ่งที่เด็กและเยาวชนชาวบ้านพงพรต ร่วมกันคิดค้นขึ้นมา เพื่อทำงานร่วมกันในชุมชน ในครั้งนี้  

          ที่มา ของการทำกิจกรรมนี้ว่า เกิดขึ้นจากแรงบันดาลใจ ที่ได้ไปศึกษาเรียนรู้ชุมชนอื่น ๆ  ที่มีกิจกรรมการพัฒนาหมู่บ้าน จนเกิดความร่วมมือในการพัฒนาหมู่บ้านให้มีความเข้มแข็ง ในหลาย ๆ แห่ง จึงได้ร่วมกัน จัดทำโครงการนี้  ขึ้นมา  เพื่อรวมกลุ่มน้อง ๆเยาวชนในหมู่บ้าน ให้มีกิจกรรมการทำงานร่วมกัน  โดยกิจกรรมนี้   มีวัตถุประสงค์ในการทำงาน เพื่อเรียนรู้และตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของประวัติศาสตร์ชุมชนอย่างแท้จริง และให้น้อง ๆ กลุ่มเยาวชนในชุมชนสร้างกระบวนการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ร่วมกับชุมชน สาเหตุที่เลือกประเด็นทางด้านประวัติศาสตร์ชุมชนเพราะว่า อยากให้ได้เรียนรู้ ที่มาที่ไปของชุมชนของเราเอง และเกิดสำนึกในการรักถิ่นฐานบ้านเกิดของตนเอง 

          กระบวนการทำงานและเครื่องมือ ที่ เด็กและเยาวชนเลือกใช้ศึกษาประวัติศาสตร์ชุมชน ของบ้านพงพรต นั้น เป็นการประยุกต์ใช้เครื่องมือทางมานุษยวิทยา ๗  ชิ้น ของ ดร.โกมาตร  จึงเสถียรทรัพย์ อันประกอบด้วย แผนที่เดินดิน แผนผังเครือญาติ ภาพตัดขวางภูมิประเทศ ปฏิทินฤดูกาล เป็นต้น โดยมุ่งใช้เครื่องมือเพื่อศึกษาข้อมูลชุมชนของบ้านพงพรต โดยอาศัยเด็กและเยาวชน ไปค้นหาข้อมูลจากผู้ใหญ่ในชุมชน ซึ่งมีผู้ใหญ่บ้านและ พี่เลี้ยงโครงการ เป็นเจ้าหน้าที่ อบต. และพัฒนากรร่วมสนับสนุนการทำงานดังกล่าว 

          นายประจักษ์  สุทโท แกนนำโครงการ ได้กล่าวถึง ผลของการทำโครงการนี้ว่า ทำให้เด็กและเยาวชนชาวบ้านพงพรต มีการรวมกลุ่ม รวมตัวกันในการทำโครงการนี้ และได้ใช้เครื่องมือทางมานุษยวิทยา ในการจัดเก็บข้อมูลในชุมชน  สิ่งที่ได้คือ ระบบข้อมูลของชุมชนที่มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น และความร่วมมือร่วมใจเด็กและเยาวชน น้องมีความรับผิดชอบในการทำงาน รู้บทบาทหน้าที่ของตนเอง กล้าแสดงออกในทางที่ดี กล้าคิดกล้าพูด และมีภูมิใจที่ได้ทำงานให้กับชุมชนบ้านเกิด  โดยเฉพาะ กิจกรรมที่เด็กและเยาวชน ได้จัดเวทีเพื่อนำเสนอผลการดำเนินงาน ให้ชุมชนได้รับทราบร่วมกัน  ในครั้งนั้นจัดงานที่ วัดบ้านพงพรต มีเวทีเสนอข้อมูลสู่ชุมชน คนเฒ่าคนแก่  ผู้หลักผู้ใหญ่ ผู้นำชุมชน เข้าร่วมงานเป็นจำนวนมาก ทุกคนมีความสนใจเรื่องราวที่เกิดขึ้น ได้พูดคุยกันถึงที่มาของชุมชน ได้ดูผลงานที่เด็กเยาวชนมานำเสนอ เวทีนี้ ทีมงานเยาวชนมีความภูมิใจเป็นอย่างยิ่งที่ทำ  ให้ชุมชนได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ชุมชนของตนเอง  และอาจเป็นจุดเริ่มต้นการพัฒนาสิ่งใหม่ ๆ  ให้เกิดขึ้นในหมู่บ้านต่อไป  

          จากเรื่องราวที่กล่าวถึงเบื้องต้น เป็นบทเรียนหนึ่งที่เยาวชนมีโอกาสได้ทำงานเพื่อชุมชนบ้านเกิดของตนเอง เป็นบทเรียนหนึ่งที่ช่วยยืนยันได้ว่า เยาวชนหรือคนทุกคนสามารถพัฒนาได้รับโอกาสที่เหมาะสม และมีการหนุนเสริมงาน อย่างเหมาะสม ปัญหาเด็กและเยาวชนในแต่ละพื้นที่ ซึ่งเป็นปัญหาที่หลายฝ่าย เป็นห่วงกังวลก็อาจคลีคลายได้ด้วย การสนับสนุนพื้นที่การแสดงออกเชิงสร้างสรรค์ ให้แก่เด็กและเยาวชน ได้อย่างเหมาะสมกับบริบทของพื้นที่ของแต่ละแห่ง ....