สรุปบทเรียน การขับเคลื่อน ๑ ครัวเรือน ๑ สัญญา อำเภอห้วยทับทัน

ถอดบทเรียนสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนประจำปี 25๖๐บ้านหนองฮะ หมู่ที่ ๓ ตำบลปราสาท อำเภอห้วยทับทัน จังหวัดศรีสะเกษ........................................................................1. ความเป็นมาของโครงการกรมการพัฒนาชุมชน เป็นหน่วยงานภาครัฐหน่วยงานหนึ่ง ที่มีบทบาทหน้าที่เกี่ยวกับการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากให้มีความมั่นคงและมีเสถียรภาพ จึงกำหนดนโยบายสนับสนุนให้หมู่บ้าน/ชุมชน มีการจัดตั้งกลุ่มองค์กรกองทุนการเงินชุมชนขึ้น เพื่อให้ชุมชนได้ดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เรียนรู้นำไปสู่การพัฒนาเพื่อการพึ่งพาตนเองอย่างเข้มแข็ง ในปัจจุบันพบว่าการดำเนินงานกองทุนมีความแตกต่างกันหลายรูปแบบตามบริบทของแต่ละหมู่บ้าน/ชุมชนบางกองทุนมีความเติบโต บางกองทุนล้มหายไป ดังนั้นกรมการพัฒนาชุมชน จึงมีแนวคิดที่จะส่งเสริมการบูรณการกลุ่มองค์กร กองทุนการเงินในชุมชนให้มีการเชื่อมโยงการบริหารจัดการร่วมกัน เพื่อให้ชุมชนมีความสามารถในการบริหารจัดการกองทุนชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุดต่อประชาชนและชุมชนในรูปแบการจัดตั้งเป็นสถาบันการจัดการทุนชุมชน           2. กระบวนการและขั้นตอนการขับเคลื่อนสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน              2.1 กระบวนการดำเนินการขับเคลื่อนระดับหมู่บ้าน                   1) จัดเวที/ประชุมชี้แจงแนวทางการดำเนินงานสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน แก่ผู้นำและคนในชุมชนให้เข้าใจและเข้ามามีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนและพัฒนาหมู่บ้านให้บรรลุเป้าหมาย                    2) แต่งตั้งคณะทำงานขึ้น 1 คณะ โดยบูรณาการจากภาคีทุกภาคส่วนร่วมพัฒนาแก้ไขปัญหาของชุมชนในการยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนให้มีความเป็นอยู่ดีขึ้น โดยร่วมกันจัดทำฐานข้อมูล หนี้สินของชุมชนในด้านต่าง ๆ                   3) จัดเวทีประชาคมบริหารจัดการข้อมูล (DATA) ของหมู่บ้าน เช่น ข้อมูล จปฐ., ข้อมูล กชช.2 ค, ข้อมูลแผนชุมชน, ข้อมูลด้านเศรษฐกิจ (อาชีพ), ข้อมูลด้านสังคม สิ่งแวดล้อม และอื่น ๆ  เพื่อวิเคราะห์แนวโน้ม  แนวทางในการจัดตั้งสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน
             2.2 ขั้นตอนการขับเคลื่อนสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน                   ขั้นตอนการจัดตั้งสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน                   1) สร้างความรู้ ความเข้าใจแนวทางการดำเนินงานแก่เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน โดยกรมการพัฒนาชุมชนกำหนดให้มีการสัมมนาเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน  ในระดับภาคตะวันออกเฉียงเหนือ                    2) ประชุมเชิงปฏิบัติการคณะทำงาน เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานจัดตั้งสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน ตามหลักสูตรให้เกิดความรู้ ความเข้าใจในแนวทางการดำเนินงาน                   3) ศึกษาดูงานชุมชนต้นแบบ  ที่มีผลการดำเนินงาน สถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนดีเด่นบ้านยางกระเดา อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี                   4) ขับเคลื่อนการดำเนินงาน ตามแนวทางสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน  โดยให้มีการเลือกคณะกรรมการบริหารงาน และวางแผนปฏิบัติการขับเคลื่อนงาน มุ่งไปสู่การบรรลุเป้าหมาย  ๑ ครัวเรือน  ๑ สัญญา               ขั้นตอนการบริหารจัดการหนี้            ๑. อำเภอกำหนดแผนการดำเนินงานกิจกรรมสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนบริหารจัดการหนี้  “สำนึกดี แผนดี  บริหารหนี้ได้” และรายงานให้จังหวัดทราบ            ๒. จังหวัดรวบรวมแผนการดำเนินกิจกรรม และแจ้งกำหนดการดำเนินกิจกรรมสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน บริหารจัดการหนี้ “ สำนึกดี แผนดี บริหารหนี้ได้” ให้กรมการพัฒนาชุมชน            ๓. อำเภอและคณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนเตรียมความพร้อมดำเนินการตามขั้นตอน ดังต่อไปนี้                (๑) อำเภอดำเนินการประสานและสนับสนุนให้คณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนมีการเตรียมความพร้อมในการดำเนินการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน                (๒) คณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนประชุมวางแผนการขับเคลื่อนการดำเนินงานสถาบันการจัดการทุนชุมชนและมอบภารกิจงานให้คณะกรรมการฯ                (๓) คณะกรรมการสถาบันการจัดการทุนชุมชนดำเนินการสำรวจ/ตรวจสอบข้อมูลลูกหนี้ทั้งหมกของกลุ่ม/องค์กร/กองทุนการเงินที่เป็นสมาชิกของสถาบันฯ พร้อมจัดทำฐานข้อมูลลูกหนี้ของคนในชุมชนเป็นรายครัวเรือน                                                      (๔) คณะกรรมการสถาบันการจัดการทุนเงินชุมชนวิเคราะห์ข้อมูลลูกหนี้ และจัดงบประเภทลูกหนี้                (๕) คณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนคัดเลือกครัวเรือนเป้าหมายที่เป็นหนี้ลงทะเบียนครัวเรือนเพื่อเข้าสู่กระบวนการบริหารจัดการหนี้          ๔ คณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนดำเนินการบริหารจัดการหนี้ โดยวิธีการปรับโครงสร้างหนี้ ดังนี้               (๑) เจรจาต่อรองระหว่างลูกหนี้และเจ้าหนี้(กองทุนชุมชน) เพื่อหาข้อตกลงร่วมกัน               (๒) โอนภาระหนี้สินของลุกหนี้ที่เข้ารับการปรับโครงสร้างหนี้ให้มาอยู่ที่กลุ่ม/องค์กร/กองทุนการเงินที่เป็นสมาชิกของสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน ( หากลุ่ม/องค์กร/กองทุนการเงินที่รับผิดชอบเพียงกองทุนเดียว)               (๓) ปรับสัญญาเงินกู้ทั้งหมดให้เหลือ ๑ สัญญา รวมเงินต้นทั้งหมดพร้อมดอกเบี้ย ให้เป็น ๑ ครัวเรือน ๑ สัญญา
         ๕ อำเภอดำเนินกรจัดกิจกรรมรวมสถาบันการจัดการหนี้ “ สำนึกดี แผนดี บริหารหนี้ได้”
                (๑) อบรมให้ความรู้การสร้างวินัยทางการเงิน “ สำนึกดี  แผนดี บริหารหนี้ได้”เนื้อหาประเด็นดังนี้                     -ชี้แจงเกณฑ์การเข้าสู่กระบวนการบริหารจัดการหนี้ให้แก่ครัวเรือนเป้าหมาย                     - การวิเคราะห์และวางแผนทางการเงิน                     - สร้างแรงจูงใจปรับพฤติกรรมการเงิน                     - ส่งเสริมการออม                     - การดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง                     - การจัดทำแผนพัฒนาตนเอง                 (๒) ดำเนินการประชุมวางแผนการบริหารจัดการหนี้ของสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน เนื้อหาประเด็น ดังนี้                   - จัดทำแผนการบริหารจัดการหนี้                   - คัดเลือกโครงการ/กิจกรรมในแผนการบริหารจัดกาหนี้ เพื่อสนับสนุนกิจกรรมการบริหารจัดการหนี้                 (๓) คณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน ประชุมสมาชิกจัดทำรายละเอียดโครงการและแนวทางกิจกรรมการบริหารจัดการหนี้ร่วมกับเจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนอำเภอ (เป็นกิจกรรมที่ก่อให้เกิดประโยชน์และสามารถสนับสนุนให้ครัวเรือนมีรายได้เพิ่มขึ้น                (๔) สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอนำรายละเอียดโครงการ/กิจกรรมแจ้งจังหวัด เพื่อขออนุมัติดำเนินการจากจังหวัด                (๕) คณะกรรมการสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนดำเนินการโครงการ/กิจกรรมการบริหารจัดการหนี้          ๔.๖ การติดตามสนับสนุนการดำเนินงาน                   - กรม/จังหวัด ดำเนินการติดตามสนับสนุนและประเมินผลการดำเนินงาน          ๔.๗ การรายงานผล                (๑) อำเภอสรุปรายงานผลการดำเนินงาน และรายงานผลให้จังหวัดทราบ                (๒) จังหวัดรวบรวมและสรุปรายงานผลให้กรมฯทราบ และบันทึกรายงานในระบบ BPM  ภายในเดือน กรกฎาคม ๒๕๖๐           3. ผลสัมฤทธิ์ของหมู่บ้านต้นแบบฯ              สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอห้วยทับทัน และหน่วยงานภาคีการพัฒนาทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในระดับอำเภอ ท้องถิ่น ชุมชนได้บูรณาการ การพัฒนาสถาบันการจัดการเงินทุนชุมชน บ้านหนองฮะ หมู่ที่ ๒ ตำบลปราสาท อำเภอห้วยทับทัน จังหวัดศรีสะเกษ เพื่อเป้าหมายการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในหมู่บ้าน/ชุมชน ให้ครอบคลุมทุกมิติที่มีความสอดคล้องกับความต้องการ การแก้ไขปัญหาของคนในชุมชน ดำเนินงานตามกรอบแนวทางที่กำหนดจนบรรลุเป้าหมาย สรุปการขับเคลื่อนหมู่บ้าน/ชุมชน ดังนี้                    3.1 การบริหารจัดการ ๑ ครัวเรือน  ๑  สัญญา  สถาบันการจัดการเงินทุนชุมชนบ้านหนองฮะ ได้ดำเนินงานขับเคลื่อน ตามแนวทาง ๑ ครัวเรือน  ๑  สัญญา  บรรลุตามเป้าหมาย จำนวน  ๑๕  ครัวเรือน  ดังนี้ 

ลำดับที่	รายชื่อผู้เป็นหนี้ ที่เข้าปรับโครงสร้างหนี้เป็น	บ้านเลขที่	ชื่อกลุ่ม/องค์กร/	จำนวนหนี้คงเหลือ	แหล่งกู้ยืมใหม่
	1 คร.1 สัญญา		กองทุนการเงิน	รวมทั้งหมดทุกกลุ่ม	ที่ปรับเป็น 1 คร.1 สัญญา	จำนวนเงินที่กู้
	(ชื่อ-สกุล)		ที่เป็นหนี้ทุกกลุ่ม	(บาท)	(ระบุชื่อกลุ่ม)	จากแหล่งเงินกู้ใหม่
			(ระบุรายชื่อกลุ่ม)			(บาท)
๑	นางอ้อยใจ บุญเกิด	๕	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/กข.คจ	๓๕๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๓๕๐๐๐
๒	นางจิม แก้วจันทร์	๑๘	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์	๕๐๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๕๐๐๐๐
๓	นางรจนาวดี แสงแก้ว	๒๔	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/กข.คจ	๔๔๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๔๔๐๐๐
๔	นายสมาน แก้วจันทร์	๓๐	/ออมทรัพย์/กข.คจ	๙๐๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๙๐๐๐๐
๕	นายสมยงค์ นิยมวงค์	๓๑	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/กข.คจ	๖๘๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๖๘๐๐๐
๖	นางมณี  แสงแก้ว	๓๒/๑	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/กข.คจ	๑๓๒๐๐	กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต	๑๓๒๐๐
๗	นายสูรย์ ทองแท่ง	๓๓/๒	/ออมทรัพย์/กข.คจ	๑๔๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๑๔๐๐๐
๘	นางราตรี หาญภิรมย์	๓๖	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/	๕๘๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๕๘๐๐๐
๙	นายเฉลิม แก้วจันทร์	๔๐	กองทุนหมู่บ้าน/กข.คจ	๑๑๐๐๐	กองทุน กข.คจ	๑๑๐๐๐
๑๐	นางจินตนา แสงแก้ว	๔๑	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/กข.คจ	๑๑๐๐๐	กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต	๑๑๐๐๐
๑๑	นายถนอม  สุขจันทร์	๖๒	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/	๓๘๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๓๘๐๐๐
๑๒	นายคาร อิ่มสมบัติ	๗๓	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/	๓๔๕๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๓๔๕๐๐
๑๓	นายบัวลา  ปักสำราญ	๗๗	กองทุนหมู่บ้าน//กข.คจ	๕๒๕๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๕๒๕๐๐
๑๔	นายสมัย   ยาทะเล	๘๐	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/	๑๖๐๐๐	กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต	๑๖๐๐๐
๑๕	นางสาวแสงทอง นามวงค์	๘๙	กองทุนหมู่บ้าน/ออมทรัพย์/กข.คจ	๗๒๐๐๐	กองทุนหมู่บ้าน	๗๒๐๐๐

           ๓.๒ กลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการ จำนวน  ๓๐  คน ได้ร่วมกันจัดทำแผนในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เพื่อให้ครัวเรือนมีรายได้ เพิ่มขึ้น และเกิดการลดรายจ่ายในครัวเรือน  โดยมีแผนงานในการดำเนินงาน  ๓ กิจกรรม  คือ การทอผ้าไหมลายลูกแก้ว   การเรียนรู้การผลิตอาหารวัว  และการผลิตปุ๋ยชีวภาพเพื่อใช้เอง  เป็นต้น   ..........................................                    

          x
x